Những “viên gạch” đầu tiên

         Sau khi được thành lập theo Quyết định số: 50/QĐ-UBND ngày 12/6/2006 của UBND tỉnh Lào Cai, Trung tâm Huấn luyện TDTT đảm nhiệm chức năng, nhiệm vụ quan trọng là thực hiện công tác tuyển chọn và huấn luyện, đào tạo vận động viên thể thao thành tích cao của tỉnh Lào Cai. Những ngày đầu mới được thành lập là bao khó khăn, thử thách. Bộ máy còn tương đối mỏng với chỉ 12 cán bộ bao gồm cả đội ngũ làm công tác quản lý và các huấn luyện viên. Trung tâm cũng chưa có cơ sở vật chất riêng mà vẫn hoạt động chung cùng với một đơn vị khác là Trung tâm thi đấu TDTT tỉnh trong Nhà thi đấu cũ. Ngày đó, chỉ tiêu đào tạo vận động viên (VĐV) của Trung tâm được giao là 110 VĐV với 30 VĐV hệ tập trung, được đào tạo tại 03 lớp năng khiếu các môn (gồm…..). Chỉ có … HLV phải đảm nhận các lớp và đào tạo 110 VĐV, kinh nghiệm chưa có nhiều, lực lượng mỏng, trong khi đó kinh phí dành cho công tác huấn luyện, đào tạo, chế độ cho VĐV thấp (45.000đồng/ ngày đối với VĐV tập trung và 25.000 đồng/ngày đối với các VĐV hệ bán tập trung) thực sự là những thách thức không nhỏ đối với đơn vị trước yêu cầu phải nhanh chóng đi vào hoạt động ổn định và tiến tới thành lập các đội tuyển tham gia các giải khu vực và toàn quốc giành thành tích cao.

Trong những khó khăn, bộn bề đó, tập thể lãnh đạo và cán bộ của Trung tâm đã trăn trở rất nhiều để cùng nhau tìm ra những giải pháp vừa phải phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị vừa phải mang lại hiệu quả nhanh chóng; giải bài toán về việc làm sao để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, vừa phải nâng cao cả về chất lượng cũng như số lượng, đảm bảo đời sống cho đội ngũ cán bộ, HLV và VĐV. Một trong những giải pháp quan trọng nhất, đó là chọn hướng đi phù hợp với việc khai thác những lợi thế về điều kiện tự nhiên cũng như đặc thù của người Lào Cai để từ đó đề ra chiến lược, xác định được các môn sẽ là thế mạnh của Lào Cai đưa vào ưu tiên tập trung đào tạo. Khâu tuyển chọn VĐV cũng được xem là một khâu then chốt, các huấn luyện viên đã về từng thôn bản xa xôi của các huyện trong tỉnh để tìm, phát hiện ra các VĐV có tố chất, đặt những “viên gạch” đầu tiên tạo nền tảng cho các lớp VĐV sau này.

            Thành quả đầu tiên và bước đột phá thành tích

            Trước khi Trung tâm Huấn luyện TDTT ra đời, thể thao Lào Cai nhìn chung còn là “điểm trắng” trên bản đồ thể thao thành tích cao với thành tích tham gia các giải thể thao khu vực, toàn quốc hầu như chưa có gì. Năm 2006, tại Đại hội TDTT toàn quốc lần thứ V, đoàn VĐV thể thao của Lào Cai mà nòng cốt là các VĐV được đào tạo tại Trung tâm Huấn luyện đã ghi dấu những thành tích đầu tiên với 1 huy chương vàng của môn…… Bắt đầu từ đây, thể thao Lào Cai đã có những bước phát triển mang tính đột phá, từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ thể thao Việt Nam, trở thành một trong những tỉnh đứng trong tốp đầu khu vực miền núi phía Bắc về thể thao thành tích cao. Mỗi năm, Trung tâm Huấn luyện TDTT được giao tổ chức gần 20 đoàn VĐV đi tham gia các giải thi đấu, trung bình giành được trên 60 huy chương các loại. Các môn được xác định là thế mạnh, được ưu tiên tập trung đầu tư đã mang lại những kết quả khả quan như Boxing, Teakwondo, Wushu… Phần lớn số huy chương hàng năm của thể thao Lào Cai là thuộc về các bộ môn này. Những VĐV góp phần làm rạng danh thể thao Lào Cai cũng được phát hiện từ đây như Lừu Thị Duyên – HCĐ ASIAD 17 và HCV Sea Games 26, đây còn là tấm huy chương vàng đầu tiên của Boxing nữ Việt Nam tại một kỳ Sea Games, Hoàng Thị Vân – huy chương vàng giải Boxing châu Á mở rộng, Bùi Bích Ngọc – huy chương vàng giải Teakwondo trẻ thế giới, Lê Trung Kiên – Huy chương vàng giải vô địch Wushu trẻ thế giới… Thành tích của các VĐV thuộc Trung tâm Huấn luyện TDTT tiếp tục được khẳng định thông qua các kỳ Đại hội TDTT toàn quốc. Ở các kỳ Đại hội trước, Lào Cai tham gia nhưng chưa đạt huy chương vàng nhưng đến kỳ Đại hội lần thứ V (năm 2006) Lào Cai đã có bước đột phá mạnh mẽ khi giành 12 huy chương các loại trong đó có 1 HCV; 5 HCB; 6 HCĐ, xếp thứ 9/19 tỉnh miền núi và thứ 47/67 trong toàn quốc; xóa điểm trắng trên bản đồ thể thao Việt Nam. Đặc biệt, tại Đại hội TDTT lần thứ VII năm 2014, thành tích của thể thao Lào Cai đã gấp 4 lần với 8 huy chương các loại (3 HCV, 1 HCB và 4 HCĐ), đứng trong tốp dẫn đầu các tỉnh khu vực miền núi.

Từ những bước chập chững ban đầu với chỉ ba môn thể thao được đưa vào chương trình huấn luyện là cầu lông, bóng bàn và điền kinh, đến nay Lào Cai đã có 10 lớp năng khiếu thể thao (Boxing, Taekwondo, Wushu, Pencak Silat, Cử tạ, Cầu lông, Bóng bàn, Điền kinh, Bóng đá nhi đồng và Quần vợt) với 170 vận động viên hệ tập trung và bán tập trung và gần 200 vận động viên nghiệp dư tập luyện thường xuyên. Đội ngũ HLV cũng được tăng lên với … HLV, được quan tâm cử đi bồi dưỡng, tập huấn hàng năm. Được sự quan tâm của Tỉnh và của ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch, chế độ, chính sách đối với HLV và VĐV thể thao Lào Cai sau 10 năm Trung tâm hoạt động cũng đã được nâng lên rõ rệt, vừa đảm bảo đáp ứng yêu cầu huấn luyện, tập luyện và thi đấu vừa mang lại sự động viên, khuyến khích rất lớn cho cả thầy và trò. Sắp tới đây, kỷ niệm vừa tròn 10 năm thành lập, niềm vui của tập thể cán bộ, viên chức, HLV và VĐV của Trung tâm Huấn luyện TDTT sẽ càng được nhân lên khi chuyển về ngôi nhà mới khang trang hơn, đó là công trình khu nhà chức năng phục vụ cho công tác huấn luyện đào tạo và sinh hoạt tại khu liên hợp văn hóa, thể thao Lào Cai – Cam Đường.

Phát triển ổn định và vững chắc

Trong giai đoạn mới với nhiều thuận lợi nhưng cũng không ít thách thức, càng đòi hỏi những người làm công tác thể thao Lào Cai nói chung cũng như những người làm công tác đào tạo thể thao thành tích cao nói riêng cần tiếp tục phát huy sự năng động, sáng tạo, tâm huyết với nghề để hoàn thành thành tốt nhiệm vụ được giao với những mục tiêu cao hơn, xây dựng và phát triển thể thao thành tích cao Lào Cai theo hướng cơ bản và vững chắc.

Trước hết, cần phải xây dựng một chiến lược phát triển thể thao thành tích cao trong đó xác định lựa chọn những môn thế mạnh phù hợp nhất với điều kiện tự nhiên, xã hội và đặc điểm tầm vóc, thể lực người Lào Cai, có chính sách ưu tiên tập trung đào tạo những môn mũi nhọn này. Xây dựng các kế hoạch dài hạn xác định mục tiêu trọng tâm nhằm nâng cao thành tích thi đấu thể thao, tăng cường hội nhập với nền thể thao trong nước và quốc tế; thực hiện các mục tiêu cụ thể như thành tích tham gia giải đấu lớn như Đại hội TDTT toàn quốc hay các kỳ Đại hội thể thao Đông Nam Á để từ đó có định hướng lựa chọn, đào tạo VĐV. Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ vào đổi mới công tác tuyển chọn và huấn luyện đào tạo VĐV như ứng dụng các chỉ số khoa học trong việc tuyển chọn ban đầu đối với các VĐV năng khiếu, thực hành chế độ dinh dưỡng khoa học,  xây dựng hệ thống phát hiện, tuyển chọn và đào tạo tài năng thể thao từ cấp cơ sở đến cấp tỉnh nhằm đáp ứng nhu cầu về số lượng và chất lượng của vận động viên, gắn kết đào tạo các tuyến, các lớp kế cận nhằm luôn luôn đảm bảo lực lượng kế cận. Thường xuyên tạo điều kiện để các VĐV có cơ hội được thi đấu cọ xát tại các giải đấu lớn; gửi VĐV đi đào tạo tại các Trung tâm huấn luyện đào tạo lớn trong và ngoài nước. Đẩy mạnh nâng cao chất lượng đội ngũ huấn luyện viên, thường xuyên bồi dưỡng kiến thức huấn luyện mới cho các HLV; kết hợp với việc đầu tư mời chuyên gia giỏi về huấn luyện. Ngành phải tiếp tục tham mưu cho Tỉnh tăng cường đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị chuyên dụng phục vụ việc huấn luyện, tập luyện và thi đấu; nghiên cứu điều chỉnh, bổ sung áp dụng chế độ đặc thù đối với việc tập luyện, tập huấn, thi đấu, chế độ dinh dưỡng, khen thưởng đối với các HLV, VĐV phù hợp. Hướng tới việc từng bước đẩy mạnh xã hội hóa trong các hoạt động thể thao thành tích cao, phát triển mạnh mẽ phong trào thể thao quần chúng; nâng cao tỷ lệ ngời dân thường xuyên rèn luyện thể thao để thu hút thêm các nguồn lực xã hội cho phát triển thể thao thành tích cao. Duy trì vị trí đứng trong tốp đầu về thể thao thành tích cao các tỉnh miền núi và từng bước tiến tới thu hẹp khoảng cách trình độ đối với các đơn vị mạnh trong toàn quốc như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh…

Những kết quả đạt được trong 10 năm xây dựng và phát triển là động lực to lớn để cán bộ, HLV, VĐV của Trung tâm Huấn luyện TDTT tỉnh Lào Cai tiếp tục phát huy sự năng động, sáng tạo và tinh thần đoàn kết của mình triển khai thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ trong thời gian tới, tiếp tục tạo bước chuyển biến tích cực về mọi mặt để đáp ứng ngày càng tốt hơn nhiệm vụ được giao, đưa công tác huấn luyện đào tạo thể thao thành tích cao tỉnh Lào Cai ngày càng phát triển, góp phần vào sự phát triển chung của thể thao Lào Cai.